Geschiedenis van de platenspeler

 
 


Door de jaren heen hebben de elpee en platenspeler veel concurrentie gehad. Experts voorspelden dat door de komst van cd’s en mp3’s, de platenspeler voor eeuwig geschiedenis zou worden, maar niets blijkt minder waar. Audiofielen zweren bij het gebruik van vinyl en in de laatste decennia, hebben diskjockeys en hiphop artiesten de platenspeler getransformeerd tot hun eigen muziekinstrument.

1. 1877; de fonograaf en de gratofoon

De voorloper van de platenspeler, de fonograaf, is uitgevonden door Thomas Edison, beter bekend als de uitvinder van de gloeilamp. Edison ontdekte dat geluid trillingen zijn die zich door de lucht verplaatsen. Door een naald te laten bewegen op de trillingen van het geluid, middels een trilplaat, was het mogelijk om een groef van wisselende dieptes te kerven in een roterende cilinder omwikkelt met tinfolie. Het opgenomen geluid was van zeer slechte kwaliteit en maar één keer te beluisteren. De opvolger van de fonograaf, was de gratofoon, uitgevonden door Charles Sumner Tainter. In plaats van cilinders met tinfolie gebruikte Tainter cilinders voorzien van een laagje was. Deze hadden de mogelijkheid om meerdere keren afgespeeld te worden. Elke cilinder moest apart opgenomen worden. Hierdoor was massaproductie (nog) niet mogelijk.

afbeelding 1; logo van His Masters Voice

2. 1886; de grammofoon

De eerste platenspeler zoals wij hem vandaag de dag kennen kwam in 1895 op de markt. Uitgevonden door de Duitse Emile Berliner. Door het gebruik van een platte schijf in plaats van een cilinder werd de grammofoon snel populair. De platte schijven, die eerst gemaakt werden van hard rubber, daarna van schellak, en later van vinyl, konden gemakkelijk in massa geproduceerd worden. Berliner richtte ‘The Gramophone Company’ op. Hij zorgde voor twee dingen. 1. Hij haalde artiesten over om hun muziek te introduceren op zijn platen. 2. Een herkenbaar logo. Hij koos in 1908 de afbeelding van ‘His Masters Voice’ als zijn officiële bedrijfslogo. Door deze succesvolle marketing, groeide ‘His Masters Voice’ uit als één van de grootste platenmaatschappijen ooit.

3. Jaren '20; het elektrisch tijdperk

Na de eerste wereldoorlog, werden de eerste goedkope radio’s voor thuisgebruik op de markt gebracht. Dit was een grote bedreiging voor de platenindustrie. Ironisch genoeg, leidde deze autotechnologie ook tot verbeteringen in de platenindustrie. Tevens zat de industrie ook niet stil en werd het vanaf 1925 ook mogelijk om elektronisch elpees te produceren. In 1928 komen de eerste platenspelers met elektromotoren op de markt. Deze drijven via een snaar het plateau aan. Het was vanaf nu niet meer nodig om de platenspeler van te voren op de winden. Rond deze tijd werden ook radio’s ingebouwd bij de grammofoons in de bekende Philips meubels.

afbeelding 2; het elektronisch produceren van elpees

4. Jaren '30 en '40; de langspeelplaat

Tijdens deze periode werden de platenspeler en de elpee nog verder doorontwikkeld. In 1931, kwam de eerste langspeelplaat op de markt. Deze elpee lijkt veel op de huidige elpees. De 12-inch schijven waren ontworpen om afgespeeld te worden met een snelheid van 33-1/3 ronden per minuut (RPM). Bedrijven als Stanton, begonnen in 1946 met het op de markt brengen van de vervangbare naald. Dit maakte de platenspeler nog populairder bij huishoudens. Met de komst van de moderne elpee, de 7-inch, 45 ronden per minuut platen in 1948, was de platenspeler niet meer weg te denken uit rijkere huishoudens.

5. Jaren '50, '60 en '70; de betaalbare platenspeler

In 1958, toen het voor het eerst mogelijk was om platen in stereo geluid af te spelen, steeg de verkoop van platenspelers explosief. Pas in de jaren '60 en '70 kwamen de betaalbare platenspeler op de markt. Vanaf toen kon elke huishouden een platenspeler aanschaffen en genieten van het excentrieke geluid van de elpee.

6. Jaren '80; de CD

In de jaren 80 komt de CD, of te wel de Compact Disc op de markt. Deze nieuwe vorm van opslag van muziek werd ontwikkeld door Philips en Sony. De LP werd langzaam vervangen voor de CD. In 1992 wordt er geen nieuwe muziek meer op elpees uitgebracht.

afbeelding 3; de introductie van de Compact Disc door Philips

7. 2008; de terugkomst van vinyl

Sinds 2008 is de elpee weer bezig met een opmars. Grote artiesten brengen hun nieuwe singels weer uit op elpees. Deze nieuwe trend wordt veroorzaakt door jongeren tussen de 18 en 25 jaar. Voornamelijk de hipheids-factor en de nostalgische waarde speelt hierbij een grote rol. In 2013 worden er in de Verenigde Staten 25% meer vinyl gekocht als in de voorgaande jaren.

Heeft u advies nodig?

Heeft u advies nodig?

Gebruik ons contactformulier

Onze klantenservice is momenteel

(geopend op werkdagen van 9:00 - 17:00)